۳ اردیبهشت ۱۳۸۸

سعدی و سعدی کارنوهای فرانسوی

چنان قحط سالی شد اندر دمشق / که یاران فراموش کردند عشق

چنان آسمان بر زمین شد بخیل / که لب تر نکردند زرع و نخیل

بخوشید سرچشمه‌های قدیم / نماند آب، جز آب چشم یتیم

نبودی بجز آه بیوه زنی / اگر برشدی دودی از روزنی

چو درویش، بی برگ دیدم درخت / قوی بازوان سست و درمانده سخت

نه در کوه سبزی نه در باغ شَخ / ملخ بوستان خورد و مردم ملخ
در آن حال پیش آمدم دوستی / از او مانده بر استخوان پوستی
وگرچه به مکنت قوی حال بود / خداوند جاه و زر و مال بود

بدو گفتم: ای یار پاکیزه خوی / چه درماندگی پیشت آمد؟ بگوی

بغرید بر من که عقلت کجاست؟ / چو دانی و پرسی سؤالت خطاست

نبینی که سختی به غایت رسید / مشقٌت به حد نهایت رسید؟

نه باران همی آید از آسمان / نه بر می‌رود دود فریاد خوان

بدو گفتم: آخر تو را باک نیست / کشد زَهر جایی که تریاک نیست

گر از نیستی دیگری شد هلاک / تو را هست، بط را ز طوفان چه باک؟
نگه کرد رنجیده در من فقیه / نگه کردن عالم اندر سفیه

که مرد اَرچه بر ساحل است، ای رفیق / نیاساید و دوستانش غریق

من از بینوایی نیَم روی زرد / غم بینوایان رُخم زرد کرد

نخواهد که بیند خردمند، ریش / نه بر عضو مردم، نه بر عضو خویش

یکی اول از تندرستان منم / که ریشی ببینم بلرزد تنم

منغٌص بود عیش آن تندرست / که باشد به پهلوی رنجور سست
چو بینم که درویش مسکین نخورد / به کام اندرم لقمه زَهرَست و درد

یکی را به زندان درش، دوستان / کجا ماندش عیش در بوستان؟

بوستان سعدی باب اول- در عدل و تدبیر و رای

سفرهای شعر سعدی
شعر سعدی 40 سال پس از او به چین سفر کرده بود:
ابن بطوطه جهانگرد مراکشی شعری را که خنیا گران چینی در قایق ها می خواندند به شکل ناقص نوشته است ولی همان شعر زیر می باشد:

تا دل به مهرت داده ام
در بحر فکر افتاده‌‏ام

چون در نماز استاده‌‏ام
گویی به محراب اندری

اثر سعدی بر سیاستمداران:
_______________________

لازار کارنو ( 1753 تا 1823 )به سعدی عشق می ورزید او درس های اخلاق سعدی را درس هایی در سیرت پادشاهان و اخلاق درویشان در بر دارد خوانده بود . لازار کارنو به آزادیخواهان فرانسه می پیوندد و همراه روبسپیر و دانتون به مبارزه می پردازد که پنج سال پس از پیروزی انقلاب فرانسه در سرنگونی روبسپیر شرکت داشت. لازار کارنو فرزند میانی خود را سعدی نامید. سعدی کارنو فیزیکدان برجسته فرانسوی ، قانون دوم ترمو دینامیک را کشف کرد و چرخه کارنو در ماشین های گرمایی به نام اوست. او در سی و شش سالگی بر اثر بیماری وبا در گذشت. برادر سعدی آزادیخواه بود و پس از مرگ سعدی نام فرزندش را سعدی می نهد که به ریاست جمهوری فرانسه می رسد. سعدی کارنو(1887) از برجسته ترین رییس جمهورهای فرانسه است که به اقتصاد فرانسه سر و سامان داد و از او نام نیکی در بین فرانسویان بر جای مانده است . سال هاست در شهرهای فرانسه بسیاری خیابان ها سعدی کارنو نام گرفته است . او نیز نام فرزند خود را سعدی نهاد.





سعدی کارنو فیزیکدان
سعدی کارنو رییس جمهور